به نام ایزد منان
ردیف
نام                           سوالات امتحانی درس  ادبیات فارسی(1) سال اول متوسطه عمومی دبیرستان نمونه قدسیه  بندپی
 
نام خانوادگی                                                                             دی ماه 1392                   وقت : 70دقیقه
بارم
1-
الف) ابیات و عبارات زیر را به فارسی روان بر گردانید
 
باد وآب وآتش و خاک در آفرینش بر کار است.
 
 
 
25/0
2-
ای برادرجان، چرایی دیده تر؟
 
25/0
3-
به صحبت جوان مردان که آتشک غدر نکند.
 
5/0
4-
صدهزاران این چنین اشباه بین
 
25/0
5-
تو را خواست كردن همي خواستار   
 
5/0
6-
مردمي كه تمام عمر در لاك خودشان بوده اند ،وسعي كرده اند نه كرسي فلك را از زير پاي قزل ارسلان بكشند
 
 
1
7-
کم کسي ز ابدال حق آگاه شد
 
25/0
8-
بنـگـر کـه حـزيـن و دل‌کبـابـم
 
5/0
9-
چو بانگ رعد خروشان که پيچد اندر کوه              جهان پر است ز گلبانگ عاشقانه ي ما
 
 
1
10-
وای برجان تو که بد گهری                    جان بری کرده ای و جان نبری
 
75/0
11-
دانه ی معنی بگیرد مرد عقل    //  ننگرد پیمانه را گر گشت نقل
 
75/0
12
ب) معنی لغات
 1- )- كافتاب نعمتم شد زير ميغ   (                            )                             
 2بكـوشيـم فرجـام كار آن بـود/ كـه فرمـان و راي جهانيـان بـود(                           )
3- مقبل آن کز خداي گيرد پشت (                     )     
4- خم آورد پشت دلیر جوان // زمانه بیامد نبودش توان    (                                 )
5- ایا نتیجه ی امید واری احباب // بیا برادر در خون تپیده را دریاب  (                          )             
6- پراندیشه بودش دل و روی زرد (                                          )
7- می نمود آن مرغ را هر گون شگفت (                                    )
8 - اي آتشک،تو اين جايگاه گستاخي. (                                    )
 
2
13-
 پ ) دانش های ادبی
يکي از فايده هاي مطالعه يِ آثارِ ادبي جهاني را بنويسيد
 
25/0
14-
سجع و نوع آن را در عبارت زیر بیابید.
                                                                 آنکه بر دینار دسترس ندارد در دنیا کس ندارد
5/0
15-
موضوع كتاب تاريخ جهانگشاي جويني چيست؟
 
5/0
16-
هنری ترین نوع ادبیّات مردمی چیست ؟                                                                                                                                    
25/0
17-
درادبيات جهان ،آثارادبی براساس صورت و شکل ظاهری به چهار نوع حماسي،غنايي،نمايشي و تعليمي تقسيم مي شوند
الف) صحیح              ب) غلط
25/0
18-
قصيده و غزل از جهت ..................شبيه هم هستند   
25/0
19-
شکل اجرایی نمایش روحوضی یا تخت حوضی متعلق به دوره ی  ............................. است.
 
25/0
20-
قافيه را در بيت زیر بیابید و بگوییدچه آرايه اي دارد؟  
                                                                       «تومگر خود مرد صوفي نيستي//   نقد را از نسيه خيزد نيستي»
5/0
21-
غم‌نامه‌ي «رستم و سهراب» از برجسته‌ترين داستان‌هاي .............. شاهنامه است.
الف) اساطيري                     ب) حماسي                     پ) تاريخي
25/0
22-
ت) خود آزمایی
تفاوت معنايي واژه ي آبدار را در بيت مقابل بنويسيد          «حالي آن لعل آبدار گشاد     پيش آن ريگ آبدار نهاد 
 
 
 
 
5/0
23-
با توجّه به عبارات : « قطران بر خود گرفت که اين کار بکند و دلارام به زني به من دهد و انگشتري به من داد تا چون تو را پيش وي برم،از عهده ي کار من بيرون آيد.» منظور از « انگشتري داد.» چيست؟
25/0
24-
معادل امروزی « فرو بریم » در عبارت « بگذار تا فردا داری در میدان فرو بریم » چیست ؟  
                                                                  
25/0
25-
منظور از «دريـاهـا» در بيت «قطره‌ي دانش که بخشيدي ز پيش/متّصل گردان به درياهاي خويش» چيست؟
 
25/0
26-
در ابيات زير، مفهوم استعاري قسمت‌هاي مشخّص شده را بنويسيد.
الف) در چـراغ دو چشـم او زد تيـغ          نـامـدش کشتـن چـــراغ دريـــغ (                                 )
ب) گفـت: مـُردم ز تشنگـي دريـاب          و آتشــم را بکـش به لختی آب  (                                    )
 
 
 
5/0
27-
منظور از ابیات موقوف المعانی چیست؟
 
5/0
28-
با تو جه به درس « گل هایی که در نسیم آزادی می شکفد» منظور نویسنده از جمله ی « هنرمندان بسیاری خود را به قطار رساندند» چیست؟
 
 
5/0
29-
با توجه به داستان طوطي و بقال چرا قياس طوطي خنده دار بود ؟
 
5/0
30-
منظور از « خيرالانام» در بيت زير کيست؟  (                                               )
                                                               «چنين گفت فرزند خيرالانام/ حسين، آن شهنشاه والامقام»
25/0
31-
 ث) درک مطلب
بيت «رها كرد زو دست وآمد به دشت //  چوشيري كه بر پيش آهو گذشت » بيانگر چه رفتاري از سهراب است؟
 
 
25/0
32-
متن زیر را بخوانید و به سوالات جواب دهید.
« دهنده ای که خواستن جز از او نیست خوش گوار. هست کننده از نیستی، نیست کننده پس از هستی . ارجمند گرداننده ی بندگان از خاری. خدایی او راست در خورنده . هرآن که از روی نادانی نه او را گزید ،گزند او ناچار بدو رسید.»
الف) مفهوم کدام عبارت با آیه ی « یحی و یمیت » تناسب دارد؟
ب) در کدام عبارت انسان از پناه بردن به غیر خدا بر حذر داشته شده است؟
ج) یک غلط املایی بیابید و اصلاح کنید.
 
 
 
25/0
 
25/0
5/0
33-
مفهوم کدام بیت بر صلح طلبی استوار است؟
الف) بگیر وببر زنده بر دار کن // وز او نیز با من مگردان سخن
ب) نخستین که پشتش نهد بر زمین // نبرد سرش گرچه باشد به کین
ج) از آن پس بسازید سهراب را // ببندید یک شب بر او خواب را
د) زکف بفکن این گرز و شمشیر کین // بزن جنگ و بیداد را بر زمین
 
 
 
25/0
34-
ابيات زير از داستان « طوطي و بقّال » مولوي را با دقّت بخوانيد و به پرسش ها پاسخ دهيد.
« ريش برمي کند و مي گفت : اي دريغ                 کآفتاب  نعمتم  شد زير  ميغ
   هديه ها   مي داد   هر   درويش   را                  تا  بيابد  نطق مرغ خويش را
   جمله  عالم  زين  سبب  گمراه   شد                 کم کسي زابدال حق آگاه شد
   صد  هزاران  اين  چنين  اشباه   بين                 فرقشان  هفتاد ساله  راه  بين »
الف- « ريش بر مي کند » توصيف کدام حالت مردِ بقّال است؟ علت آن چه بود؟
 
ب- مردِ بقّال براي آن که طوطي اش دوباره آواز بخواند و سخن بگويد،دست به چه کاري زد؟
پ- مولانا در ابيات بالا،علّت گمراهي انسان ها را در چه مي داند؟
ت- منظور مولانا از مصراع : « فرقشان هفتاد ساله راه بين » چيست؟
 
 
 
 
 
5/0
 
25/0
25/0
25/0
 
 
35-
در بيت زير، مفهوم « عزّت » از کدام واژه دريافت مي شود؟
«جهان را بلندي و پستي تويي/ ندانم چه اي هرچه هستي تويي»
 
25/0
36-
بيت زير، توصيف کدام ويژگي يا امتياز «سهراب» است؟
«تو پورِ گوِ پيلتن رستمي/ ز دستانِ سامي و از نيرمي»
 
25/0
37-
در كدام گزينه تشبیه  به كار نرفته است؟
الف) رها كرد زو دسـت و آمد به دشت/ چو شـيري كه بر پيـش آهو گذشت
ب) چـو رسـتم ز دست وي آزاد شـد/ بـه سـان يكي تيـغ پـولاد شـد
ج) زدش بر زميـن بـر بـه كـردار شيـر/ بدانسـت كـاو هم نماند به زير
د) چنين گفت كاي رسته از چنگ شير/ جـدا مانـده از زخـم شيـر دليـر
25/0
38-
ج ) شعر حفظی
ا) چون برسي به کوي ما ، . . . . .  است خوي ما                        زان که ................................ ما ،گرد و غبار مي رسد
 
2) راه   دهيد   يار   را  ،  آن   مهِ   ده چهار   را                         ....................................................................................
 
3) رونقِ  باغ مي رسد ، چشم  و  چراغ  مي رسد                     غم به .....................مي رود، مه به ................... مي رسد
الف) کرانه   - کنار         ب) کناره -  کرانه               ج) کناره – کنار                            د) کنار – کناره
 
4- .....................................................                                          ما چه نشسته ایم پس؟ شه زشکار می رسد
 
 
5/0
 
 
5/0
 
 
5/0
 
 
5/0
 
« از درخت بیاموزیم که اگر پای در اسارت خاک داریم ، سر افشاندن بر آسمان را فراموش نکنیم» امیرزاده قاسمی
20نمره